Cmentarz Lipowy w Gliwicach


Cmentarz Lipowy w Gliwicach, znany także pod niemiecką nazwą Lindenfriedhof, to ważna nekropolia usytuowana w gliwickiej dzielnicy Zatorze. Jego powierzchnia wynosi 6 ha, a założono go w 1885 roku z zamiarem stworzenia miejsca o charakterze komunalnym i wielowyznaniowym.

W ciągu swojej historii cmentarz odegrał istotną rolę, zwłaszcza podczas I wojny światowej. To w tym miejscu pochowano żołnierzy z różnych narodowości, w tym 196 Niemców, 230 Rosjan, 16 Rumunów oraz wielu innych, których liczba nie jest dokładnie znana, takich jak Serbowie, Francuzi i Włosi. Znaczącym wydarzeniem była również zbiorowa mogiła, w której w marcu 1919 roku spoczęło 56 dzieci, które były ofiarami pożaru w sali koncertowej. Na tym miejscu postawiono pomnik z rzeźbą autorstwa Paula Ondruscha, przedstawiający Chrystusa z dziećmi, któremu towarzyszył napis „Lasset die Kindlein zu mir kommen” (Pozwólcie dzieciom przychodzić do mnie).

W 1927 roku, w celu upamiętnienia żołnierzy, którzy zostali pochowani na tym cmentarzu, wzniesiono figurę Madonny autorstwa Hannsa Breitenbacha. Po II wojnie światowej jednakże wiele z tych elementów zostało zniszczonych, w tym napis, a schody prowadzące do pomnika zostały usunięte. Postument, na którym znajdowała się figura, pokryto chropowatym cementem, co znacząco wpłynęło na jego pierwotny wygląd.

Rok 2003 przyniósł znaczące zmiany, gdy obszar cmentarza został powiększony o 5,17 ha gruntu, który wcześniej należał do gliwickiego Parku Kultury i Wypoczynku. Niestety, w ramach rewitalizacji wycięto aż 70 procent zadrzewienia, pozostawiając jednak cenne 53 dęby. W tym okresie posadzono także 200 lip wzdłuż ogrodzenia, nadając nowej części cmentarza charakter parku.

Pochowani

W związku z poruszaną tematyką, warto zwrócić uwagę na osoby spoczywające na Cmentarzu Lipowym w Gliwicach. Oto lista niektórych z nich:

  • Felicjan Plato Bałaban (1891–1975) – pułkownik żandarmerii Wojska Polskiego,
  • Jan Czerny (1908–1991) – major pilot, szef pilotażu w Szkole Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie,
  • Krystyna Filipczak-Feliks (1938–2012) – znana aktorka,
  • Stanisław Fryze (1885–1964) – inżynier elektryk, profesor na Politechnice Lwowskiej oraz Politechnice Śląskiej,
  • Zygmunt Gogolewski (1896–1969) – inżynier, profesor i nauczyciel akademicki na Wydziale Elektrycznym Politechniki Śląskiej,
  • Alfred Golnik (1921–1997) – architekt i projektant,
  • Roman Grudziński (1961–1989) – utalentowany skoczek spadochronowy,
  • Paweł Grzybek (1924–2007) – pułkownik Wojska Polskiego,
  • Artur Kuchta (1965–1999) ps. „Buchol” – skoczek spadochronowy,
  • Roman Kurzbauer (1941-2024) – lekarz, polityk, poseł na Sejm RP, a także działacz mniejszości niemieckiej,
  • Wiktor Legeżyński (1901–1964) – inżynier i profesor Politechniki Śląskiej,
  • Jan Franciszek Lessaer (1927–2012) – artysta plastyk,
  • Andrzej Młyński (1954–1984) ps. „Młyniu” – skoczek spadochronowy,
  • Dominik Niśkiewicz (1979–2014) – żeglarz oraz siatkarz,
  • Stanisław Ochęduszko (1899–1969) – termodynamik, profesor Politechniki Lwowskiej i Politechniki Śląskiej,
  • Franciszek Skiba (1934–2013) – piłkarz Zagłębia Sosnowiec,
  • Jan Szczech (1958–2012) – piłkarz Odry Opole,
  • Adam Zawadzki (1905–1972) – profesor Wydziału Górniczego Politechniki Śląskiej,
  • Zygmunt Dębski (1917-1977) – Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

Przypisy

  1. Łukasz Gawin „Kompleks rozrywkowy, tragiczny pożar, cmentarz… Znacie historię tego placu?” 24gliwice, 10.04.2013 r.
  2. Kompleks rozrywkowy, tragiczny pożar, cmentarz… Znacie historię tego placu?, „24GLIWICE - Portal Gliwice | codziennie nowe informacje”, 10.04.2013 r. [dostęp 20.11.2018 r.]

Pozostałe obiekty w kategorii "Cmentarze":

Cmentarz Centralny w Gliwicach | Nowy cmentarz żydowski w Gliwicach

Oceń: Cmentarz Lipowy w Gliwicach

Średnia ocena:4.54 Liczba ocen:23