Ulica Tarnogórska w Gliwicach stanowi ważną arterię komunikacyjną miasta, łączącym różne dzielnice i umożliwiającym płynny ruch pojazdów. Biegnąc od centrum miasta w kierunku północno-wschodnim, przebiega przez istotne obszary takie jak Zatorze oraz Żerniki.
Ulica ta nie tylko ułatwia dojazd do tych dzielnic, ale również tworzy zachodnie granice innych ważnych części Gliwic, w tym Szobiszowice oraz Obrońców Pokoju. Co więcej, stanowi część drogi krajowej nr 78, co podkreśla jej znaczenie w szerszym kontekście komunikacyjnym regionu.
Nazwa
Ulica Tarnogórska posiada swoją nazwę, która nawiązuje do miasteczka Tarnowskie Góry, w które kieruje jej bieg. Droga ta od wieków łączy te dwa miejsca, a jej trasa prowadzi również przez takie lokalizacje jak Szałsza, Czekanów oraz Wieszowa, które znajdują się w gminie Zbrosławice. Warto również wspomnieć o pobliskich miejscowościach, takich jak Grzybowice w Zabrzu czy Górniki w Bytomiu.
Do momentu, gdy Gliwice zostały wcielone do Polski w 1945 roku, ulica ta była znana pod nazwą Tarnowitzer Landstraße.
Przebieg
Ulica Tarnogórska, to ważna arteria komunikacyjna w Gliwicach, rozpoczynająca się na skrzyżowaniu z ulicami Romualda Traugutta i Piwną, położona w bliskim sąsiedztwie administracyjnej granicy Zatorza oraz Śródmieścia, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru znajdującego się na południe od Centrum Handlowego Forum. Na samym początku biegnie w kierunku północno-zachodnim, by po około 200 metrach skręcić o 90 stopni, a następnie przyjąć kierunek północno-wschodni.
Po pokonaniu około 500 metrów, na węźle z ulicami Opolską i Świętojańską, ulica Tarnogórska staje się częścią drogi krajowej nr 78. Swoją trasę kontynuuje przez następne dwa kilometry, gdzie krzyżuje się bezkolizyjnie z aleją Jana Nowaka-Jeziorańskiego, stanowiącą drogę krajową nr 88.
Ulica kończy swój bieg po 4 kilometrach, zbieżnie z granicą Gliwic i gminy Zbrosławice. Warto również zauważyć, że w latach 1985 – 2000 jej przebieg był zbieżny z trasą drogi krajowej nr 908, co podkreśla jej znaczenie w sieci komunikacyjnej regionu.
Budynki
Wzdłuż ulicy Tarnogórskiej można spotkać wiele cennych obiektów zabytkowych, które wzbogacają historię Gliwic. W szczególności wyróżniają się następujące miejsca:
- kompleks zabudowań dawnej radiostacji z lat 1934–1936 – ten obiekt został wpisany do rejestru zabytków (nr rej. A/694/64 z 7.02.1964 i 8.10.2012) oraz na listę pomników historii. W skład tego kompleksu wchodzą dwa budynki mieszkalne, budynek techniczny radiostacji, a także drewniany maszt radiostacji, wykonany z nieimpregnowanego drewna modrzewiowego, zlokalizowany pod adresami ul. Tarnogórska 127-129-131,
- budynek szkoły z 1898 roku – ul. Tarnogórska 59,
- dwie kapliczki, które znajdują się w gminnej ewidencji zabytków: jedna z nich usytuowana jest u zbiegu ulic Tarnogórskiej i Karola Olszewskiego, natomiast druga umiejscowiona jest w ogrodzeniu posesji przy ul. Tarnogórskiej 99.
Dodatkowo, przy ulicy Tarnogórskiej znajdziemy także Przedszkole Miejskie nr 7, które mieści się pod adresem ul. Tarnogórska 107.
Komunikacja
W grudniu 2022 roku na ulicy Tarnogórskiej odbywa się ruch autobusowy, który jest obsługiwany przez Zarząd Transportu Metropolitalnego. Wśród kursujących pojazdów znajdują się linie oferujące bardzo różnorodne trasy. Lista autobusów to:
- M14 – kursuje na trasie Gliwice Centrum Przesiadkowe – Tarnowskie Góry Dworzec – Pyrzowice Port Lotniczy (Katowice Airport) – Siedliska Cargo,
- M104 – obsługuje trasę z Żernik Osiedle do Stanicy Kościoła,
- 57 – łączy Brzezinkę Wałbrzyską z Gliwicami Centrum Przesiadkowym oraz innymi miejscami takimi jak Helenka, ELZAB i Miechowice Pętla,
- 59 – kurs z Żernik Osiedle do Gliwice Centrum Przesiadkowe oraz Żernica Pętla,
- 80 – prowadzi trasę z Tarnowskich Gór Dworzec do Zbrosławic Kościół i dalej do Gliwic Centrum Przesiadkowe,
- 112 – linia ta łączy Tarnowskie Góry Dworzec z Grzybowicami Witosa oraz Gliwice Centrum Przesiadkowe,
- 187 i 287 – kursy prowadzane na trasie Gliwice Centrum Przesiadkowe – Osiedle Obrońców Pokoju – Gliwice Centrum Przesiadkowe,
- 288 – łączy Przezchlebie Pętlę z Gliwicami Centrum Przesiadkowym,
- 693 – trasa zaczyna się w Starych Łabędach na Einsteina, kończąc w Żernikach Osiedle,
- 702 – linia ta prowadzi z Sośnicy Osiedle Żeromskiego przez Gliwice Centrum Przesiadkowe do Żernik Graniczna Pętla.
Na ulicy Tarnogórskiej znajdują się ważne przystanki autobusowe, w tym Gliwice Tarnogórska, Gliwice Michałowskiego, Gliwice Radiostacja, Gliwice Zamenhofa, Żerniki Olszewskiego oraz Żerniki Rogozińskiego.
Przypisy
- Rada Miasta Gliwice, Uchwała nr XVII/435/2016 Rady Miasta Gliwice z dnia 16.06.2016 r. w sprawie przyjęcia programu opieki nad zabytkami miasta Gliwice na lata 2016–2019, Gliwice: Urząd Miejski w Gliwicach [dostęp 21.01.2019 r.]
- Urząd Miejski w Gliwicach: Portal planistyczny – Inwentaryzacja zabytków. [w:] MSIP – Miejski System Informacji Przestrzennej [on-line]. gliwice.eu. [dostęp 21.01.2019 r.] [zarchiwizowane z tego adresu 22.01.2019 r.]
- Urząd Miejski w Gliwicach: MSIP – Geoportal zabytków. [w:] MSIP – Miejski System Informacji Przestrzennej [on-line]. gliwice.eu. [dostęp 21.01.2019 r.]
- a b Rejestr zabytków nieruchomych w województwie śląskim. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 31.12.2018 r.]
- Zarządzenie nr 6 Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych z dnia 09.05.2000 r. w sprawie nowych numerów dróg krajowych [online], Rzeczpospolita, 04.07.2000 r.
- Okręg Katowicki – Plany miast. Warszawa: Demart SA, 2009.
- Strassenverzeichniss der Stadt Gleiwitz. [w:] gleiwitz-sosnitza.de [on-line]. gleiwitz-sosnitza.de. [dostęp 21.01.2019 r.]
- Lista przystanków: Gliwice. [w:] Zarząd Transportu Metropolitalnego [on-line]. [dostęp 21.01.2019 r.]
- Polska: atlas samochodowy 1:300 000. Wyd. pierwsze. Warszawa: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1992.
- Uchwała nr 192 Rady Ministrów z dnia 02.12.1985 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych (M.P. z 1986 r. nr 3, poz. 16)
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica Zwycięstwa w Gliwicach | Ulica Toszecka w Gliwicach | Plac Krakowski w Gliwicach | Plac Piastów w Gliwicach | Aleja Przyjaźni w Gliwicach | Rynek w Gliwicach | Ulica Adama Mickiewicza w GliwicachOceń: Ulica Tarnogórska w Gliwicach