Willa Caro

---

Informacje ogólne

Rezydencja, znana jako Willa Caro, zlokalizowana jest w centrum Gliwic, przy ulicy Dolnych Wałów. Obiekt ten wyróżnia się niemal całkowicie zachowanym wystrojem wnętrz, co czyni go jednym z nielicznych przykładów miejskich rezydencji dawnych, zamożnych górnośląskich przemysłowców.

Willa Caro oferuje nie tylko stałą wystawę muzealną, która ilustruje dziewiętnastowieczne wnętrza mieszkalne ekskluzywnych siedzib przemysłowców, ale także etnograficzną ekspozycję, która przybliża kulturę ludową regionu gliwickiego. Ten unikalny zbiór stanowi doskonałe uzupełnienie szlaku architektury drewnianej województwa śląskiego. W obiekcie organizowane są także liczne wystawy czasowe, co przyciąga wielu odwiedzających.

Przed wejściem do budynku, na cokole, znajduje się niezwykła rzeźba lwa czuwającego, która dodaje elegancji i jest znaczącym elementem architektonicznym tego miejsca.

Historia

Willa Caro została wzniesiona na zlecenie przemysłowca Oscara Caro w latach 1882–1885. Jest to imponująca budowla, która nosi w sobie ślady bogatej historii. Oscar Caro, wnuk handlarza materiałami żelaznymi Moritza Isaaca Caro, osiedlił się w Gliwicach około 1882 roku. Po zawarciu małżeństwa z Florą, córką miejscowego mistrza budowlanego, Salomona Lubowskiego, nabył działkę, na której postanowił wznosić swoją rezydencję. Parcelę tę zakupił od swojego szwagra, Heinricha Kerna, w tym samym roku.

Pierwotnie działka była znacznie większa, obejmowała przestrzeń między współczesnymi ulicami Dolnych Wałów a Wyszyńskiego. Wstępny projekt willi najprawdopodobniej powstał w berlińskiej pracowni architektonicznej Ihne & Stegmüller. Ostateczny kształt budynku, który zbliża się do wizji dziewiętnastowiecznej architektury włoskiej, cechuje harmonijna sylwetka. Niezwykle interesujące jest to, że autor końcowej wersji projektu pozostaje nieznany, choć mówi się, że mógł być nim Salomon Lubowski.

Budynek został zakończony w 1885 roku; dowodem tego jest znalezisko z głównej klatki schodowej, gdzie w stiuku przygotowano datę tego roku. Willa otoczona była rozległym, eklektycznym ogrodem, wypełnionym nieregularnymi alejkami oraz stawem. Na obrzeżach ogrodu znajdowały się również budynki gospodarcze, takie jak stajnia oraz powozownia.

Oscar Caro był głównym użytkownikiem willi aż do 1909 roku, kiedy to przeniósł się do pałacu Paulinum w Jeleniej Górze, aczkolwiek własność gliwickiej willi utrzymał do 1916 roku. W kolejnych latach budynek zmieniał właścicieli, a użycie jego przestrzeni zmieniało się z nieustanną dynamiką. Od 1924 roku zaczęła się w nim mieścić siedziba spółki przemysłowo-budowlanej, co wiązało się z gruntowną przebudową budynku—dodatkiem drugiego piętra, nowym dachem oraz częściowymi zmianami w wnętrzu.

W 1929 roku willę nabył hrabia Nicolaus von Ballestrem z Pławniowic. W 1934 roku mieściła się w niej nowa siedziba Oberschlesische Museum. Niespełna dziesięć lat później, w 1945 roku, budynek przeszedł w ręce Muzeum w Gliwicach.

Od 1991 do 2000 roku willa przeszła kompleksowy remont. Wnętrza zachowały w większości pierwotny wystrój, w tym bogato zdobione stropy, boazerie, parkiety oraz oryginalną stolarkę. Obecnie ogród otoczony jest wiernie zrekonstruowanym kamienno-metalowym ogrodzeniem. Współczesność willi jest związana z jej rolą jako głównej siedziby Muzeum w Gliwicach.

---

Oceń: Willa Caro

---