Janusz Gołąb

---

Życiorys

Janusz Gołąb rozpoczął swoją przygodę z wspinaczką w 1986 roku, co stało się fundamentem jego długotrwałej kariery w tym sporcie. Jest aktywnym członkiem Klubu Wysokogórskiego Gliwice, gdzie rozwija swoje umiejętności oraz pasję. W latach 1987–1989 odbył obowiązkową służbę wojskową w Wojskowej Ochronie Pogranicza, co stanowiło część jego życia w tym okresie.

W międzyczasie, wraz z Jackiem Fluderem oraz Stanisławem Piecuchem, Janusz stworzył zespół wspinaczkowy, który szybko zyskał miano „Dream Team”. Do tej grupy wkrótce dołączył Grzegorz Skorek (1978–2004), co tylko zwiększyło ich potencjał. Ekipa ta w latach 90. XX wieku oraz na początku XXI wieku zrealizowała szereg niezwykłych wspinaczek, które zapisały się w historii polskiego alpinizmu.

Od 2008 roku był członkiem Kapituły Nagrody Środowisk Wspinaczkowych „Jedynka”, gdzie jego wkład był nieoceniony aż do momentu rozwiązania kapituły w 2011 roku.

Ważniejsze przejścia

Tatry

Janusz Gołąb był niezwykle aktywnym wspinaczem w Tatrach. W dniach 7 i 8 czerwca 1996 roku, wraz z M. Szymańskim, poprowadził nową drogę o nazwie „Metanoja” na ścianie Kazalnicy Mięguszowieckiej, zdobywając trudności na poziomie VII+/RP i IX-/A1.

W nieco innych okolicznościach, dokonał solowego przejścia drogi zwanej Polak w Kosmosie (V A0,A2+), które zrealizował na Kotle Kazalnicy Mięguszowieckiej, osiągając cel w niespełna 13 godzin.

W lutym 2001 roku, razem ze Stanisławem Piecuchem, zrealizował najszybsze zimowe przejście Filara z Ostrogą (V,A1) na Kazalnicy Mięguszowieckiej, co zajęło im 8 godzin i 50 minut. Już następnego dnia pokonali drogę Kurtyka-Czyżewski (VI+, A3) w 9,5 godziny. Jego zimowe przejścia, które zrealizował razem z Grzegorzem Skorkiem na Kazalnicy, takie jak Superparanoja (trudności V+ A2, w czasie 17,5h) oraz Długosz (VI A1, rekordowe 6,15 h), uzyskały uznanie jako najlepsze osiągnięcia sezonu zimowego 2001/2002 i zostały nagrodzone przez PZA.

W kolejnym sezonie, również z Grzegorzem Skorkiem, wspięli się na Wielką Turnię drogą „Nauka Haczenia” (trudności V+, A3), co stanowiło pierwsze jednodniowe i non-stop zimowe przejście z czasem 14 godzin. To osiągnięcie także zostało wyróżnione przez Polski Związek Alpinizmu.

Alpy

W 1992 roku, między 24 lutego a 3 marca, Gołąb uczestniczył w zimowym przejściu direttissimy na Petit Dru, zachodniej ścianie masywu Mont Blanc, wraz z Ryszardem Hołodniakiem i Bogdanem Samborskim.

Następnie, w marcu 1993 roku, zdobył Grandes Jorasses, abordując Pointe Croz, gdzie zrealizował pierwsze zimowe przejście drogi Manitua, jako drugie w ogóle, w towarzystwie Jacka Fludera, Stanisława Piecucha i Bogdana Samborskiego.

W sierpniu 1993 roku zdołał także przejść drugą drogę Extreme Dream na Pointe Walker Grandes Jorasses z Jackiem Fluderem. W lecie 2000 roku Gołąb i Grzegorz Skorek wspinali się na Marmoladzie di Penia, zejście sukcesywnie odbyło się na Via Omrello da Sole (VIII-), Via Elsa (VIII-) oraz Via Olimp (IX+ OS).

W 2001 roku, ponownie z Grzegorzem Skorkiem, przeprowadzili wspinaczkę na Marmoladzie di Rocca, dokonując przejścia trudnej drogi „Via Ekstasi” (ED- 7+, A0, OS) w czasie 13 godzin. Ponadto, w jego karierze znaczącym osiągnięciem było pierwsze polskie przejście drogi „Directissime Ghilini – Piola” na Eigerze w 2001 roku, realizowane przez 31 godzin, co czyniło tę trasę jedną z najtrudniejszych dróg alpejskich zdobytych przez Polaków w ostatnich latach.

W lutym 2003 roku Gołąb, wspólnie z Stanisławem Piecuchem i Grzegorzem Skorkiem, przeszedł częściowo nową drogę Home Speed Home (VII, A3) na Petit Dru.

Alaska, Grenlandia, Patagonia, Tienszan

W styczniu 1996 roku, Janusz brał udział w wyprawie centralnej Polskiego Związku Alpinizmu do Patagonii, której celem było prowadzenie nowej drogi wschodnią ścianą Cerro Torre. Po pokonaniu 600 m, wspinaczkę przerwano, gdyż groziło im niebezpieczeństwo związane ze spadającymi fragmentami lodu. Tego samego dnia, niestety, w wyniku uderzenia kamieniem Gołąb doświadczył urazu ręki, co uniemożliwiło dalszą wspinaczkę.

Rok 2000 przyniósł nową wspinaczkę – Janusz wraz z Jackiem Fluderem, Stanisławem Piecuchem oraz Marcinem Tomaszewskim, wytyczył 900-metrową trudną drogę na Nalumassortoq w Grenlandii. Dodatkowo, na Alasce, prowadził ekstremalne wspinaczki przy lodowcu Buckskin, zdobywając m.in. lewy filar na Bear Tooth.

Latem 2002 roku wspiął się na wysokość 1400 m, pokonując drogę „You can’t fly”, składającą się z 41 wyciągów, co zajęło 6 dni wspinaczki, a dodatkowe 2 dni zeszły na zejścia. W 2004 roku Janusz Gołąb, z Grzegorzem Skorkiem, podjął się ataku na północną ścianę Chan Tengri (7010 m) w Tienszanie.

Podczas niekorzystnych warunków pogodowych, doszło do tragedii, gdy Grzegorz Skorek spadł w trakcie zjazdów, a Gołąb, mimo kontuzji, zdołał dotrzeć do bazy.

Himalaje i Karakorum

W 1999 roku Gołąb z Jackiem Fluderem i Stanisławem Piecuchem prowadził nową drogę na Kedar Dome w Himalajach Gharwalu, z przejściem trwającym 3 dni. W 2003 roku podjął wyzwanie zdobycia Kunyang Chhish East (7400 m), wspinając się w stylu alpejskim, osiągając wysokość 6700 m. W 2012 roku, 9 marca, Janusz, w towarzystwie Adamem Bieleckim, zdobył Gaszerbrum I, co okazało się pierwszym zimowym wejściem na ten szczyt (8068 m n.p.m.). Wyprawa miała miejsce bez użycia dodatkowego tlenu, droga prowadziła od strony północno-zachodniej, pod kierownictwem Artura Hajzera.

Podsumowując: 31 lipca 2014 roku, Janusz Gołąb miał kolejne wielkie osiągnięcie – zdobył K2, co niewątpliwie stanowi ukoronowanie jego działalności alpinistycznej. To był moment, który na zawsze wpisał go w historię polskiego alpinizmu.

Odznaczenia i nagrody

Janusz Gołąb, znany ze swoich niezwykłych osiągnięć w dziedzinie wspinaczki, został uhonorowany Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe, co świadczy o jego wybitnych dokonaniach w sporcie. W roku 1999, wspólnie z towarzyszami Jackiem Fluderem oraz Stanisławem Piecuchem, zdobył prestiżową nagrodę „Kolosy” za osiągnięcie, jakim było pokonanie wschodniej ściany Kedar Dome w Garhwalu, w Indiach, jednej z najtrudniejszych ścian w Himalajach.

Wielokrotnie doceniany, Janusz Gołąb otrzymał wyróżnienie „Kolosów” dwukrotnie: po pierwsze w roku 2000, za wytyczenie trudnej, 900-metrowej drogi na ścianie góry NAlummassortoq w południowej Grenlandii, w towarzystwie Jacka Fludera, Stanisława Piecuha oraz Marcina Tomaszewskiego, a także w 2003 roku, za nową drogę zimową na słynnej ścianie Dru w Alpach, realizowaną z Stanisławem Piecuhem oraz Grzegorzem Skorkiem.

Janusz Gołąb był również uhonorowany dwukrotnie nagrodą Polskiego Związku Alpinizmu za najlepsze przejścia wspinaczkowe w sezonach zimowych 2001/2002 oraz 2002/2003, co podkreśla jego znaczenie w polskim himalaizmie.

W dniu 25 kwietnia 2015 roku, prezydent RP Bronisław Komorowski nadał Januszowi Gołąbowi Złoty Krzyż Zasługi, uznając jego osiągnięcia dla rozwoju sportów wysokogórskich oraz promowania imienia Polski na arenie międzynarodowej. W 2018 roku wyróżniono go także Odznaką Honorową za Zasługi dla Województwa Śląskiego.

---

Oceń: Janusz Gołąb

---