Alojzy Hassa, urodzony 8 listopada 1912 roku w Gliwicach, był niezwykle istotną postacią w historii Polski. Zmarł 11 lipca 1982 roku wRadości, gdzie pozostawił trwały ślad w pamięci lokalnej społeczności.
Był to polski duchowny rzymskokatolicki, wywodzący się z zakonu pallotynów. Alojzy Hassa przez całe swoje życie angażował się w działalność na rzecz Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego, a także w badania na temat historii tego stowarzyszenia.
Życiorys
Alojzy Hassa urodził się w Gliwicach, gdzie rozpoczął swoją edukację w szkole powszechnej. Następnie nauki gimnazjalne kontynuował w pallotyńskim Niższym Seminarium Duchownym, mieszczącym się w Wadowicach na Kopcu. 15 sierpnia 1931 roku złożył swoją pierwszą profesję, a dwa lata później, 15 sierpnia 1933, profesję wieczystą w Sucharach. W takim samym miejscu odbył studia w dziedzinie filozofii i teologii, a 8 sierpnia 1937 roku, przyjął święcenia kapłańskie w Warszawie, z rąk arcybiskupa Stanisława Galla.
W tym samym roku rozpoczął swoje kształcenie w zakresie historii na wydziale teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, które ukończył w warunkach konspiracyjnych w 1942 roku. Po zakończeniu II wojny światowej, Alojzy Hassa uzyskał doktorat z historii w 1949 roku oraz doktorat z teologii w 1952 roku, który zdobył na Uniwersytecie Warszawskim.
W latach 1946-1950 pełnił funkcję nauczyciela w wadowickim gimnazjum pallotyńskim, a w 1950 roku rozpoczął pracę jako wykładowca w Seminarium Duchownym w Ołtarzewie. W seminarium uczył historii Kościoła aż do 1973 roku, z wyjątkiem lat 1957-1959, kiedy pracował jako duszpasterz w Ząbkowicach Śląskich.
We wrześniu 1973 roku Alojzy Hassa przeniósł się na placówkę duszpasterską w Otwocku, gdzie pozostawał przez sześć lat. W okresie przełomu 1977 i 1978 roku spędził jednak kilka miesięcy w Poznaniu, korzystając z rekonwalescencji. Niestety, w maju 1979 roku, z powodu pogarszającego się stanu zdrowia, trafił do Państwowego Domu Pomocy Społecznej w Radości, gdzie zmarł w lipcu 1982 roku. Jego ostatnia posługa znalazła zakończenie w Ołtarzewie, gdzie został pochowany w kwaterze pallotyńskiej.
Dorobek
Ks. Alojzy Hassa był znaczącą postacią w polskiej historii religijnej i kulturowej, o czym świadczy jego dorobek autorski, liczący kilkadziesiąt publikacji. Zrealizował 35 pozycji, wliczając w to prace, które pozostawił w formie maszynopisów. Jego zainteresowania koncentrowały się głównie na historii pallotynów, a także na związkach założyciela Stowarzyszenia, św. Wincentego Pallottiego, z Polską oraz zagadnieniach związanych z bibliografią pallotyńską.
Prace Hassy, które zostały opublikowane, obejmują:
- Polski Górny Śląsk („Kalendarz Królowej Apostołów”, 1933),
- Epifania jako idea Apostolstwa Katolickiego („Królowa Apostołów”, nr 1, 1950),
- Kierownictwo duchowe mężczyzn (w: Kierownictwo duchowe, 1954),
- Wpływ Bł. W. Pallottiego na odrodzenie życia religijnego w Polsce w II połowie XIX w. („Wiadomości Polskiej Prowincji Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego”, nr 4, 1955),
- Millenium Polski („Nasz Prąd”, nr 2, 1956),
- 50 lat księży pallotynów w Polsce („Tygodnik Powszechny”, nr 48, 1957),
- Bibliografia księdza A. Majewskiego („Ołtarzewiana”, 1960),
- Uroczysta oktawa epifanijna sztandarowym świętem Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego („Wiadomości Polskiej Prowincji Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego”, nr 2, 1960),
- Wkład Bł. Wincentego Pallottiego w rozwój tzw. szkół wieczorowych w Rzymie w świetle polskich informacji („Ołtarzewiana”, 1960),
- Bibliografia księdza Wojciecha Turowskiego i księdza Tomasza Mąciora („Ołtarzewiana”, 1961),
- Bł. ksiądz Wincenty Pallotti a krakowskie środowisko kościelne w okresie Wiosny Ludów („Ołtarzewiana”, 1961),
- Polskie czasopisma sprzed stu lat o uroczystościach epifanijnych w Rzymie („Ołtarzewiana”, 1961 i 1962),
- „Przegląd Katolicki” w latach 1927-1939 („Ołtarzewiana”, 1961),
- Oktawa Epifanii („Nasza Rodzina”, nr 3, 1962),
- Pallotyńskie pozycje bibliograficzne w „Przeglądzie Katolickim” („Ołtarzewiana”, 1962),
- Świętość księdza Wincentego Pallottiego w świetle polskich relacji XIX wieku („Ołtarzewiana”, 1962; „Wiadomości Polskiej Prowincji Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego”, nr 1, 1962),
- Ambona epifanijna a powstanie styczniowe („Nasz Prąd”, nr 6, 1963),
- Kanonizacja księdza Wincentego Pallottiego oraz uroczystości ku czci nowego świętego, tak w Rzymie, jak i w kraju, w zwierciadle polskiej prasy („Ołtarzewiana”, 1963),
- Kontekst historyczny myśli Pallottiego o Apostolstwie Katolickim (w: Tydzień Pallottiego 1963, 1963; „Ołtarzewiana”, 1963),
- Powstanie styczniowe a tematyka polskich kazań epifanijnych w kościele Sant Andrea della Valle w Rzymie w latach 1864-86 („Ołtarzewiana”, 1963″; „Wiadomości Polskiej Prowincji Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego”, nr 3, 1963),
- Św. Wincenty Pallotti modlił się za Polskę (w: Ad jubilaeum argenteum sacerdotii 1938-1963, 1963),
- Bibliografia pallotyńska („Roczniki Pallotyńskie”, 1964),
- Ksiądz Wincenty Pallotti a bracia Józef i Bohdan Józef Zalescy („Roczniki Pallotyńskie”, 1964),
- Pallotyńska Epifania w Rzymie w świetle czasopism polskich („Roczniki Pallotyńskie”, 1964),
- O Bractwie Miłosierdzia Bożego dla Polski z roku 1848. Ze studiów nad ścieżkami inspiracji pallotyńskiej („Roczniki Pallotyńskie”, 1965),
- Z dziejów kryzysu religijnego Wielkiej Emigracji. Ksiądz Wincenty Pallotti a bracia Józef i Bohdan Józef Zalescy („Wiadomości Polskiej Prowincji Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego”, nr 1, 1965),
- Chrzest Mieszka – chrzest Polski. Jego antecedencje i konsekwencje („Roczniki Pallotyńskie”, 1966),
- Św. Wincenty Pallotti i jego Stowarzyszenie Apostolstwa Katolickiego a sprawy polskie („Roczniki Pallotyńskie”, 1966),
- Z ekumenicznych powiązań i tradycji Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego („Roczniki Pallotyńskie”, 1967),
- Ks. Wincenty Pallotti – wychowawca kapłanów polskich („Roczniki Pallotyńskie”, 1968),
- Pallotti a Polska („Nasza Rodzina”, nr 2, 3, 4, 6, 1970),
- W. Pallotti et Poloni („Acta SAC”, nr 6, 1971),
- O pobycie św. Dominika w Polsce („Nasza Rodzina”, nr 2, 1973).
W swoich maszynopisach ks. Hassa pozostawił prace na temat „Adam Mickiewicz w kręgu swoich rzymskich przyjaciół”, jak również dotyczące „Wincentego Pallottiego założyciela Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego”.
Pozostali ludzie w kategorii "Duchowieństwo i religia":
Jan z Gliwic | Herbert Bednorz | Marcin Strzoda | Gerard Bańka | Wilhelm Kubsz | Friedrich Carl August Langner | Włodzimierz Rudnicki | Paweł Władysław FabiszOceń: Alojzy Hassa