Konrad Kolszewski


Konrad Kolszewski, urodzony 9 czerwca 1881 roku w Gliwicach, był znaczącą postacią w historii polskiego prawa i kultury. Swoje życie poświęcił nie tylko pracy jako adwokat, ale również działalności na rzecz społeczeństwa. Zwany obrońcą dzieci wrzesińskich, stał w obronie najuboższych i najbardziej bezbronnych, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji społecznej.

Warto podkreślić, że Kolszewski był nie tylko prawnikiem, ale także pasjonatem sztuki - znawca i kolekcjoner dzieł sztuki o szerokiej wiedzy w tej dziedzinie. Jego zainteresowania artystyczne oraz zaangażowanie w sprawy społeczne wskazują na bogaty i różnorodny dorobek. Zmarł w styczniu 1945 roku, tragicznie zginając podczas transportu do obozu w Sachsenhausen, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w pamięci współczesnych.

Życiorys

Konrad Kolszewski przyszedł na świat w rodzinie Józefa oraz Wandy z Keglów. W 1900 roku zakończył naukę w gimnazjum w Wągrowcu. Jego dalsza edukacja prowadziła go przez prestiżowe uniwersytety, takie jak Monachium, Berlin, gdzie uzyskał doktorat w 1903 roku, a także we Wrocławiu, Londynie, czy w Szkole Nauk Politycznych w Paryżu. Dodatkowo, studiował w Seminarium Języków Wschodnich oraz Akademii Administracyjnej w Berlinie.

Pracował w Komisji Kosztów Sądowych Tymczasowej Rady Stanu, a także jako wykładowca na Uniwersytecie Poznańskim i na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie prowadził wykłady z zakresu prawa administracyjnego oraz politycznego w kontekście zaboru pruskiego. Jego działalność nie ograniczała się do nauczania — aktywnie uczestniczył w głośnych procesach politycznych, w tym w sprawie dzieci wrzesińskich. Kolszewski był również członkiem Towarzystwa Czytelni Ludowych oraz jednym z założycieli Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Poznaniu. W latach 1908–1918 zasiadał jako jedyny Polak w Radzie Miejskiej miasta Poznań.

W dniu 22 września 1909 roku poślubił Janinę Półkozic-Rymarkiewicz, wnuczkę profesora Jana Rymarkiewicza. Podczas I wojny światowej zmobilizowano go do wojska niemieckiego, gdzie był przydzielony jako obrońca przy Sądzie Najwyższym w Warszawie w latach 1917–1918. W marcu 1917 roku związał się z Polską Organizacją Wojskową (POW) oraz brał aktywny udział w rozbrajaniu Niemców w Warszawie. Był zaangażowany w powstanie wielkopolskie i powstania śląskie, a także współorganizował niedoszłe powstanie kaszubskie w Kartuzach.

Kolszewski czynnie uczestniczył w plebiscycie na Warmii, Mazurach oraz Górnym Śląsku. Współpracował z Delegacją Polską podczas Konferencji Pokojowej w Wersalu, reprezentując Polskę obok premiera Ignacego Paderewskiego. Jako doświadczony prawnik, prowadził misje dyplomatyczne do takich miejsc jak Genewa, Londyn czy Drezno. Po zakończeniu wojny w 1918 roku odegrał kluczową rolę w organizacji polskiego wymiaru sprawiedliwości, stając się pierwszym prezesem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu w 1919 roku. Był również prezesem AZS Poznań w latach 1922–1927 oraz aktywnie angażował się w działalność piłkarską i kombatancką.

W roku 1933 objął fotel prezesa Stowarzyszenia Polonia-Italia w Poznaniu, pierwszej polsko-włoskiej organizacji na tym terenie, która została założona w 1926 roku jako poznański oddział rzymskiego Stowarzyszenia Dante Alighieri. Stowarzyszenie to mogło poszczycić się intensywną działalnością mającą na celu popularyzację włoskiej kultury, literatury oraz języka wśród mieszkańców Poznania i okolic. Za jego kadencji w latach 30. XX wieku, członkowie Stowarzyszenia regularnie uczestniczyli w uroczystościach upamiętniających udział włoskiego żołnierza Novizzo Cittadiniego w Powstaniu Wielkopolskim.

Dzięki jego staraniom Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu znacząco wzbogaciła swój księgozbiór. Dodatkowo, przekazał do Muzeum Narodowego w Poznaniu swoją kolekcję masek mumiowych z Deir el Bahari, które trafiły w jego ręce jako prezent od brytyjskiego wicekróla Egiptu.

We wrześniu 1939 roku Kolszewski był aktywnie angażowany w prace Sądu Wojennego w Warszawie. Został aresztowany w 1944 roku i osadzony w Poznaniu, w Domu Żołnierza, gdzie był torturowany przed przekazaniem do obozu w Żabikowie 11 stycznia 1945 roku. Ostatecznie ewakuowany podczas ostatniego transportu więźniów (21/22 stycznia 1945), Kolszewski poniósł tragiczny los, zostając zamordowany w drodze do obozu w Sachsenhausen 25 stycznia 1945 roku.

Ordery i odznaczenia

W życiorysie Konrada Kolszewskiego zapisane są liczne uznania i wyróżnienia, które były przyznawane mu za dokonania na przestrzeni lat.

  • Krzyż Niepodległości, przyznany 16 marca 1937 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal 3 Maja,
  • Krzyż Komandorski Orderu Korony Włoch, nadany w Italii,
  • Krzyż Oficerski Orderu Korony Włoch, również przyznany w Italii,
  • Order Palm Akademickich, otrzymany we Francji.

Przypisy

  1. a b c SebastianS. Chosiński SebastianS., DanutaD. Chosińska DanutaD., Konrad Kolszewski – prawnik, powstaniec, patriota [online], Wągrowiec1381. Archiwum społeczne, 17.08.2017 r.
  2. AnnaA. Ziółkowska AnnaA., Konrad Kolszewski: działacz społeczno-polityczny, miłośnik sztuki, przyjaciel artystów, Żabikowo: Muzeum Martyrologiczne, 2017, ISBN 83-937352-9-7, OCLC 1030556577.
  3. StanisławS. Sierpowski StanisławS., O Powstaniu Wielkopolskim w jego setną rocznicę : aspekty międzynarodowe, regionalne i lokalne, 2019, ISBN 978-83-7986-236-8.
  4. Pamiątki po Konradzie Kolszewskim [online], Muzeum Martyrologiczne w Żabikowie [dostęp 06.05.2021 r.] .
  5. a b c d e f g h i Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 146–147. [dostęp 02.08.2021 r.]
  6. Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 225.
  7. Ryszard Wryk, Straty osobowe Polskiego Związku Sportowego w latach II wojny światowej 1939–1945, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, 1991, s. 56, ISBN 83-232-0356-3.
  8. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

Oceń: Konrad Kolszewski

Średnia ocena:4.63 Liczba ocen:19