Franciszek Ciupka

---

Życiorys

Franciszek Ciupka przyszedł na świat jako piąte dziecko w rodzinie złożonej z siedmiorga rodzeństwa. Jego rodzicami byli Ignacy (1874–1950), utalentowany hutnik oraz Waleska z domu Malcherek (1880–1954). Po zakończeniu edukacji w szkole podstawowej, kontynuował naukę w gimnazjach zlokalizowanych w Paczkowie i Gliwicach. Następnie przeszedł do szkoły zawodowej, gdzie zdobył kwalifikacje jako drogista, kończąc szkołę drogistyczną w 1930 roku.

W międzyczasie podejmował różne prace dorywcze, w tym jako robotnik budowlany. W latach dwudziestych XX wieku rozpoczął swoją aktywność w polskim ruchu harcerskim oraz młodzieżowym na Górnym Śląsku. W okresie od 1925 do 1934 roku był zaangażowany w działalność Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech oraz Związku Kół Śpiewaczych na Śląsku Opolskim. W 1934 roku objął stanowisko prezesa zarządu powiatowego Związku Polaków w Niemczech na terenie Gliwic, a od 1937 do 1939 roku pełnił funkcję sekretarza tej organizacji dla Gliwic oraz powiatu toszecko-gliwickiego.

Jego zaangażowanie miało także wymiar międzynarodowy. Uczestniczył w II zjeździe Polaków z zagranicy, który odbył się w Warszawie w 1934 roku. Dwa lata później, 6 marca 1938 roku, wziął udział w kongresie Związku Polaków w Niemczech w Berlinie. Niestety, ze względu na swoje działania na rzecz niepodległości, po wybuchu II wojny światowej, Franciszek został aresztowany przez gestapo. Przez pewien czas przebywał we Wrocławiu, a następnie trafił do KL Buchenwald, skąd został zwolniony w listopadzie 1942 roku i skierowany do obozu pracy w chemicznych zakładach I.G. Farbenindustrie w Kędzierzynie. W 1944 roku ponownie został aresztowany.

Po zakończeniu wojny i wyzwoleniu Górnego Śląska, objął stanowisko starosty kozielskiego, które sprawował od 23 marca 1945 roku aż do października 1948 roku. Jego życie polityczne nie miało jednak łatwego biegu, gdyż w okresie stalinizmu, w 1948 roku, został bezpodstawnie aresztowany i więziony aż do 1953 roku (rehabilitowany w 1957). Po uwolnieniu, pracował w Przedsiębiorstwie Zmechanizowanych Robót Ziemnych w Gliwicach, a później w PPH „Polskie Odczynniki Chemiczne” w Gliwicach jako starszy technolog odpowiedzialny za sprawy opakowań. Od 1958 roku znowu zajął się działalnością w terenowych organach władzy, obejmując stanowisko radnego Miejskiej Rady Narodowej w Gliwicach, gdzie był członkiem prezydium aż do 1963 roku.

W październiku 1974 roku przeszedł na zasłużoną emeryturę. Od 1937 roku był mężem Magdy z domu Gralla (1916–2001), z którą doczekał się córki oraz dwóch synów. Franciszek Ciupka zmarł 10 czerwca 1989 roku, a jego miejsce ostatniego spoczynku znajduje się na cmentarzu Parafii św. Antoniego w Gliwicach-Wójtowej Wsi (sektor A1-15-6).

Ordery i odznaczenia

Franciszek Ciupka był osobą, która zdobyła liczne wyróżnienia, które oddają uznanie dla jego zasług i osiągnięć.

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Złoty Krzyż Zasługi (przyznany 18 stycznia 1946),
• Krzyż Oświęcimski,
• Medal Rodła,
• Medal 800-lecia Miasta Koźla.

---

Oceń: Franciszek Ciupka

---