Ilona Ziok

---

Życiorys

Ilona Ziok to niezwykła postać, która miała wyjątkowe życie ukształtowane przez historyczne i osobiste okoliczności. Jej ojciec był arystokratą z Nadrenii, który podjął decyzję o emigracji związanej z niezadowoleniem z polityki Hitlera. Matka Ilony natomiast pochodziła z bogatej rodziny ziemiańskiej w Silesii, co sprawiło, że środowisko, w którym się wychowywała, było pełne różnorodnych wpływów kulturowych.

Rodzina podjęła dramatyczną decyzję o emigracji w 1968 roku z Polski do Wielkiej Brytanii, gdzie Ilona rozpoczęła swoją edukację, kończąc szkołę podstawową. W 1970 roku przeniosła się do Niemiec, gdzie uczęszczała do gimnazjum Freiherr-vom-Stein-Schule we Frankfurcie nad Menem.

W latach 1975-1977 podjęła studia na kierunku teatr i film na City University w Nowym Jorku. Jednocześnie zaangażowała się w działalność artystyczną, pracując w The Bread and Puppet Theatre, co pozwoliło jej na rozwijanie pasji aktorskiej. Następnie, od 1977 do 1982 roku, kontynuowała naukę w Niemczech, studiując politologię, dramat słowiański oraz filmoznawstwo na Uniwersytecie Goethego we Frankfurcie nad Menem.

Jej kariera akademicka zyskała na znaczeniu w latach 1985-1989, kiedy to zdobyła stypendium Niemieckiej Centrali Wymiany Akademickiej i kontynuowała naukę w Wszechzwiązkowym Państwowym Instytucie Kinematografii (WKIG) w Moskwie. W 1989 roku uzyskała doktorat na Uniwersytecie Goethego, broniąc pracę poświęconą dramaturgii Wiktora Rozowa. Jej zainteresowanie tym twórcą zacieśniło się, gdy obejrzała film „Lecą żurawie” w reżyserii Michaiła Kałatozowa, za którego scenariusz odpowiadał Rozow.

Po powrocie do Niemiec w 1989 roku, przez dwa lata pracowała jako dziennikarka w Hessischer Rundfunk we Frankfurcie, koncentrując się na tematach kulturowych i politycznych. W 1991 roku przeprowadziła się do Berlina, gdzie jej życie osobiste przyjęło nowy obrót. Poznała muzyka i kompozytora Manuela Göttschinga, z którym sformalizowała swoje związki. W 1990 roku razem założyli firmę produkcyjną CV Films oraz wytwórnię płytową MG.ART, co stanowiło kolejny krok w kierunku dalszego rozwijania kariery artystycznej i zawodowej Ilony Ziok.

Twórczość

W swoich pracach Ilona Ziok eksploruje kluczowe aspekty historii niemieckiej oraz środkowoeuropejskiej, poruszając tematykę, która często pozostaje w cieniu. Jej filmy nie tylko przedstawiają wydarzenia, ale również stawiają pytania o moralność i odpowiedzialność jednostki w obliczu systemu totalitarnego.

Film „Fritz Bauer – śmierć na raty” skupia się na postaci prokuratora Hesji, który zrehabilitował Stauffenberga oraz innych zamachowców z 20 lipca 1944 roku. Bauer doprowadził do procesu osób odpowiedzialnych za zbrodnie w Auschwitz, co miało na celu edukację Niemców o tym, że podporządkowanie się rozkazom Hitlera nie może być tłumaczone jako usprawiedliwienie ich działań.

Z kolei w filmie „Hrabia i towarzysz” przedstawiona jest historia szlachcica Carl-Hansa von Hardenberga, który był częścią grupy Stauffenberga, oraz komunisty Fritza Perlitza, spotykających się w obozie koncentracyjnym. Ta opowieść ukazuje złożoność relacji międzyludzkich i różnice ideologiczne, które ujawniają się w warunkach ekstremalnych.

Inny, nie mniej fascynujący bohater to Kurt Gerron, znany żydowski aktor i śpiewak, który przed wojną występował w filmach takich jak „Błękitny anioł” u boku Marleny Dietrich. Uwięziony przez nazistów w Theresienstadt, prowadził kabaret „Karussell”, będący formą oporu i zachowania kultury w obliczu zagłady.

Warto również wspomnieć o Willym Sommerfeldzie, który w chwili realizacji filmu miał ponad sto lat. Jako ostatni taper kina niemego, jego życie jest świadectwem przełomowych zmian w przemyśle filmowym oraz persewerancji ludzkiego ducha w trudnych czasach.

Wybrane filmy

Ilona Ziok, utalentowana reżyserka i producentka filmowa, ma na swoim koncie wiele znakomitych produkcji, które zyskały uznanie zarówno w kraju, jak i za granicą.

• Du mein Kazimierz, Shalom (1990),
• Wo ist die Strasse, wo ist das Haus (1991),
• Die Reise nach Tunesien: Psychisch Kranke machen Urlaub (1993),
• Kurt Gerrons Karussell (1999),
• The Sounds of Silents – Willy Sommerfeld, der Stummfilmpianist (2006),
• Der Junker und der Kommunist (2009),
• Fritz Bauer – Tod auf Raten (2010).

---

Oceń: Ilona Ziok

---