Kościół Trójcy Świętej, usytuowany w Gliwicach przy ulicy Mikołowskiej, to niezwykle istotna świątynia parafialna w regionie. Od 1950 roku w jego murach mieści się sanktuarium Matki Boskiej Łysieckiej, które przyciąga wielu wiernych oraz pielgrzymów. Po zakończeniu II wojny światowej, od 1945 roku, obiekt ten służy katolikom obrządku ormiańskiego, nadając mu wyjątkowy charakter i głęboki sens religijny.
Od 2009 roku, Kościół Trójcy Świętej stał się siedzibą ormiańskokatolickiej parafii południowej pw. św. Grzegorza Oświeciciela, co znacznie wzbogaciło życie duchowe tej społeczności. Warto zauważyć, że historia tego miejsca jest nie tylko związana z jego architekturą, ale również z bogatym dziedzictwem kulturowym katolicyzmu ormiańskiego w Polsce.
Historia
Kaplica
Początkowo w miejscu, gdzie obecnie znajduje się kościół Trójcy Świętej, funkcjonował szpital wraz z kaplicą, która była poświęcona Trójcy Świętej, św. Marii oraz św. Bartłomiejowi. Budowle te zostały ufundowane w 1409 roku przez starostę gliwickiego, Michaela Pillcatora. W ciągu kolejnych stuleci, od XVI do XIX wieku, budynki te przechodziły wiele zniszczeń oraz kompleksowych odbudów i przebudów.
W latach 1836–1838 wzniesiono obecny kościół w stylu klasycystycznym, który pełnił rolę kaplicy dla ubogich wdów przebywających w sąsiednim przytułku. W 1872 roku świątynię przejęli starokatolicy, a kaplica pozostawała pod ich opieką aż do 1922 roku, kiedy to znów została przekazana Kościołowi rzymskokatolickiemu. W latach 1923–1941 pełniła funkcję filiału parafii św. Piotra i Pawła w Gliwicach, w której okresie międzywojennym odprawiano msze dla głuchoniemych. Podczas II wojny światowej budowla ta była znów użytkowana przez parafię starokatolicką.
Kościół rektorski
W 1945 roku kościół został przejęty przez katolików obrządku ormiańskiego, którzy zostali wypędzeni z Kresów Wschodnich. Opiekunem świątyni mianowano ks. Kazimierza Roszko, byłego proboszcza parafii ormiańskiej w Horodence. Dzięki jego staraniom, w 1950 roku do tej małej świątyni sprowadzono obraz Matki Boskiej Łysieckiej oraz utworzono przy nim sanktuarium maryjne.
W latach 1958–1962 kościół Trójcy Świętej przeszedł gruntowny remont. Niestety, 17 września 1985 roku, świątynia została ograbiona z cennych darów wotywnych przez nieznanych sprawców. Po tym incydencie budynek został poddany renowacji w 1987 roku.
Warto zaznaczyć, że 3 września 1989 roku, w kościele miała miejsce koronacja obrazu Matki Boskiej Łysieckiej. Uroczystość została dokonana przez patriarchy ormiańskokatolickiego Jan Piotra XVIII Kaspariana, który poświęcił korony wcześniej na Jasnej Górze podczas swojej podróży apostolskiej, w której uczestniczył również papież Jan Paweł II.
Kościół parafialny
Na mocy dekretu ordynariusza wiernych obrządku ormiańskiego w Polsce, arcybiskupa Kazimierza Nycza, 1 grudnia 2009 roku przy kościele utworzono parafię ormiańskokatolicką. W latach 2009–2017 jej proboszczem był ksiądz Tadeusz Isakowicz-Zaleski.
Duchowni pracujący przy kościele (od 1945)
Rektorzy
- 1945–1964 ks. Kazimierz Roszko,
- 1967–1969 ks. Józef Myszyniewski SJ,
- 1969–1973 ks. Kazimierz Romaszkan,
- 1974–1985 ks. Krzysztof Staniecki,
- 1985–2004 ks. Józef Kowalczyk,
- 2004–2009 ks. Artur Avdalyan.
Proboszczowie
- 2009–2017 ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski,
- od 2018 ks. prof. Józef Naumowicz (administrator).
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 28.02.2020 r.]
- Dekret. [dostęp 01.12.2016 r.]
- Od 1971 proboszcz ormiańskokatolickiej parafii personalnej w Gliwicach.
- Od 1992 proboszcz ormiańskokatolickiej parafii personalnej w Gliwicach.
- Opiekunem obrządku i tymczasowym rektorem kościoła, od stycznia 1974 r.
- Dekretem kurii opolskiej tymczasowym rektorem kościoła, od lipca 1967 r.
- Proboszcz ormiańskokatolickiej parafii personalnej w Gliwicach.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gliwicach-Łabędach | Katedra Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Gliwicach | Kościół Marcina Lutra w Gliwicach-Łąbędach | Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gliwicach | Parafia św. Bartłomieja w Gliwicach | Kościół Najświętszej Maryi Panny Wspomożenia Wiernych w Gliwicach | Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Gliwicach | Kościół św. Antoniego w Gliwicach | Kościół św. Barbary w Gliwicach | Kościół św. Jacka w Gliwicach | Kościół św. Jerzego w Gliwicach-Łabędach | Kościół św. Jana Chrzciciela w Gliwicach | Kościół św. Bartłomieja w Gliwicach (stary) | Kościół św. Alberta Wielkiego w Gliwicach | Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Gliwicach-Bojkowie | Kościół Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła w Gliwicach | Kościół Ewangelicko-Metodystyczny w Gliwicach | Kościół Ducha Świętego w Gliwicach-Ostropie | Parafia Najświętszej Maryi Panny Wspomożenia Wiernych w Gliwicach | Kościół Chrystusa Króla w GliwicachOceń: Kościół Trójcy Świętej w Gliwicach